Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Yazılım Mühendisliği (İngilizce) Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, yapay zekâ takviyeli ses ve manzara üretim teknolojileri konusunu kıymetlendirdi.
“Deepfake” teknolojisi nedir?
Yapay zekâ dayanaklı ses ve imaj üretiminin, genel olarak “deepfake” teknolojisi olarak isimlendirildiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Kelime oluşumu itibariyle Deepfake, ‘deep learning’ (derin öğrenme) ve ‘fake’ (sahte) sözlerinin birleşmesinden meydana gelmektedir. Bu teknoloji, yüz tanıma, ses tahlili ve imaj sürece üzere alanlarda geliştirilen derin öğrenme algoritmalarını kullanarak, gerçeğe son derece yakın geçersiz görüntü, ses yahut imgeler üretir.” dedi.
Kötü niyetli bireyler tarafından kullanılabiliyor
Deepfake teknlojisini kullanılarak bir kişinin yüzü, mimikleri yahut sesinin taklit edilebildiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Bu sayede gerçekte yaşanmamış bir konuşma yahut olay güya gerçekleşmiş üzere sunulabilir. Bu teknoloji, yaratıcı içerikler üretmek için kullanılabileceği üzere, berbat niyetli bireyler tarafından dezenformasyon yaymak yahut dolandırıcılık yapmak gayesiyle da kullanılabilir.” diye konuştu.
Sahte haber üretimi yapılabiliyor
Yapay zekâ ile üretilen görüntü ve ses içeriklerinin günümüzde sinema, eğitim, reklam, oyun ve medya üzere pek çok alanda yaygın olarak kullanıldığını lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Reklamlar, uzaktan eğitim görüntüleri, dijital oyunlardaki karakterler, sanal haber sunucuları ve farklı lisanlara çevrilen içerikler bu teknoloji sayesinde süratli ve düşük maliyetle hazırlanmaktadır. Öte yandan, birebir teknolojiler geçersiz haber üretimi, dolandırıcılık ve bilgi kirliliği yaratmak üzere emellerle da berbata kullanılabilmektedir.” sözünde bulundu.
Deepfake görüntülerin bu derece ikna edici olmasının temelinde ne var?
Deepfake görüntülerin bu derece ikna edici olmasının temelinde, yapay zeka teknolojilerinin, bilhassa de derin öğrenme modellerinin, manzara ve ses üretiminde sunduğu artan gerçekçilik ve detay seviyesinin yattığını anlatan Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Yüz tabirleri, göz kırpma, ışıklandırma ve cilt dokusu üzere ayrıntılar artık çok daha doğal biçimde taklit edilebiliyor. Ses klonlama teknolojileri ise konuşma ritmi ve tonlamayı muvaffakiyetle kopyalayabiliyor. Manzara ve ses kalitesindeki bu ilerleme, geçersiz içerikleri her geçen gün daha inandırıcı kılıyor ve bu da onların insan gözüyle ya da kulağıyla fark edilmesini giderek zorlaştırıyor.” biçiminde konuştu.
Dijital çağda “gerçeklik” kavramı esaslı bir dönüşüm geçiriyor
Yapay zeka, deepfake ve gibisi teknolojilerle birlikte dijital çağda “gerçeklik” kavramının esaslı bir dönüşüm geçirdiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Artık gördüğümüz, duyduğumuz, hatta okuduğumuz içeriklerin nitekim olup olmadığını sorgulamamız gerekiyor. Bu durum, bilgiye erişimde daha fazla şüpheciliği beraberinde getirirken, doğruluğu ve güvenilirliği teyit edebilecek yeni prosedürlere ve etik standartlara olan muhtaçlığı da artırıyor.” dedi.
Deepfake görüntülerde ayırt edici ögeler neler?
Bir manzaranın yahut sesin yapay zekâ eseri olup olmadığını tespit etmeye yönelik teknik ve prosedürlerin giderek geliştiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, şöyle devam etti:
“Bu tespit süreçleri; manzara sürece, ses tahlili ve makine tahsili tekniklerine dayanmaktadır. Görsellerde yüz tabirleri ve mimikler tahlil edilerek uydurma içerik belirlenmeye çalışılır. Deepfake görüntülerde dikkat edilebilecek kimi ayırt edici ögeler şunlardır; göz kırpmanın doğal olmaması, ağız hareketleri ile ses ortasında senkronizasyon sorunları, deri rengi geçişlerindeki yapaylık, ışık yansımalarının doğallıktan uzak olması, saç ve kenar ayrıntılarında görülen bozulmalar. Ses tahlilinde ise frekans spektrumu, vurgu, tonlama ve nefes alma üzere detaylar incelenir. Bunun yanı sıra, özel olarak eğitilmiş derin öğrenme modelleri de geçersiz içeriklerin tespitinde faal bir halde kullanılmaktadır.”
İleri seviye deepfake teknolojileri; mimiklerden göz hareketlerine kadar başarılı
Günümüzde yapay zekâ ile üretilen imaj ve seslerin, birçok vakit insan gözü ve kulağının ayırt edemeyeceği kadar gerçekçi hale geldiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, “Her ne kadar dikkatli bir incelemeyle hala birtakım yapaylıklar sezilebilse de örneğin yüz sözlerinin doğallıktan uzak olması, göz hareketlerindeki tutarsızlık ya da sesin mekanik tınısı üzere, bu farklar giderek daha az bariz hale gelmektedir. Bilhassa ileri seviye deepfake teknolojileri; mimiklerden göz hareketlerine, ses tonundan nefes alma nizamına kadar birçok ayrıntıyı yüksek muvaffakiyetle taklit edebilmektedir. Bu nedenle kısa periyodik ya da düşük çözünürlüklü düzmece içerikler, birçok vakit gerçekmiş üzere algılanabilmektedir.” dedi.
Videonun paylaşıldığı hesabın güvenilirliği değerlendirilmeli
Sosyal medyada paylaşılan bir görüntünün doğruluğunu sorgulamak için bireylerin öncelikle içeriğin kaynağını araştırması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Kristin Surpuhi Benli, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Videonun paylaşıldığı hesabın güvenilirliği değerlendirilmeli, içeriğin resmi ya da tanınmış platformlardan yayımlanıp yayımlanmadığı denetim edilmelidir. Birebir olaya dair farklı kaynaklardan gelen görüntüler yahut haberlerle karşılaştırma yapmak, içeriğin doğruluğunu teyit etmek açısından tesirli bir formüldür. Ayrıyeten görüntüdeki ses ve imaj ortasındaki tutarsızlıklar dikkatle tahlil edilmelidir. Tüm bunlara ek olarak, yapay zekâ takviyeli tespit araçları da geçersiz içeriklerin belirlenmesinde değerli bir takviye sunar.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
