Eskişehir’de düzenlenen Besin Güvenliği Paneli’nde konuşan Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, hem geri dönüşüm hem de organik atıkların tekrar kullanımına yönelik tesisler kuracaklarını açıklayarak “Can çekişen toprağın kurtulması için tahlil, bizim ellerimizde. Depolama alanlarına ya da yakma tesislerine gönderdiğimiz çöplerin içindeki en kıymetli kısım olan organik atıkları gerçek kıymetlendirerek toprağı da tarımı da kurtarabiliriz” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın başkanlığını yürüttüğü Sağlıklı Kentler Birliği, Tepebaşı Belediyesi iştirakinde Eskişehir’de Besin Güvenliği Paneli gerçekleştirdi. Lider Tugay’ın iştirakiyle düzenlenen panelde iklim krizi, besin güvenliği, besine erişim, besin garantisi mevzularında değerli bilgiler paylaşıldı. İzmir’de bahçe atıkları dahil konutlardan toplanan organik atıkları bir ortaya getirerek işleyebilecekleri ve sağlıklı bir biçimde toprakla buluşturacakları kompost tesisleri kuracaklarını duyuran Lider Tugay, beş farklı alanda hem geri dönüşüm için hem de organik atıkların tekrar kullanıma hazırlanması için tesisler açacaklarını söz etti. Lider Tugay, İzmir’de başlattıkları çöpleri konutta ayrıştırarak toplama projesinin de iki sene içinde kent genelinde zarurî hale getirileceğini duyurdu.
“Gıda temini problemiyle karşı karşıyayız”
Dünyanın besin temini sorunu ile karşı karşıya olduğunu belirten Lider Dr. Cemil Tugay, “Dünyada yaklaşık 8 milyar 250 milyon insan yaşıyor. Dünya Besin Programı, 74 ülkede 343 milyon kişinin besin güvensizliği yaşadığını söylüyor. Pek çok yerde besin enflasyonu var. Çok hava olayları da açlık ve besin güvensizliğini artırmaya devam ediyor. Dünya Besin Programı raporunda operasyonel dayanağa gereksinimi olan ülkelerin listesinde ne yazık ki Türkiye de var. 2050’de ise dünya nüfusunun 10 milyar civarında olması bekleniyor. Bu kadar beşere besin temini problemiyle karşı karşıyayız. Bu gereksinimi karşılamak için kıymetli bir değişime gereksinim var. Lakin daha fazla besin üreteceğiz diye etrafa ziyan vermeme zorunluluğumuz da var. Kıymetli problemlerden biri, üretilen eserin kullanılamadan kaybedilmesi. Bu oran yüzde 40 ancak Türkiye’de daha yüksek olduğunu biliyoruz. Yüzde 55’lere varan oranda üretilen gıdayı tüketmeden kaybediyoruz. Kimi vakit üretimden tüketiciye ulaşana kadarki basamakta, kimi vakit ise sofrada israf ediliyor” dedi.
“Türkiye’nin bekâ sıkıntılarından biri”
Gıda ve beslenme konusunun iklim krizi ile kontaklı olduğunu lakin yanlış tarım siyasetleri ile direkt bağlı olduğunu belirten Lider Tugay, günümüzde besin üretim sistemlerinin, karadaki biyolojik çeşitlilik kaybının yüzde 70’inin sorumlusu olduğunun altını çizdi. Lider Tugay, “Bu, yanlış tarım tekniklerinden kaynaklanan bir sorun. Çiftçilerin yarısından fazlası, önümüzdeki 10 yıl içinde üretimi azaltacağını ya da üretimden büsbütün çekileceğini söz ediyor. Bu, Türkiye’nin bekâ problemlerinden birisidir. Bu ülkedeki çiftçiler bunu diyorsa çok büyük bir meseleyle karşı karşıyayız demektir. Besin üretim sistemleri ormansızlaşmanın yüzde 80’inden ve sera gazı emisyonlarının da yüzde 30’undan sorumlu. Kuraklık var, olağandışı sıcaklıklar var, yangınlar var. Bundan ötürü tarım sistemi ziyan görüyor; gerçek. Lakin şunu unutmamalıyız; atıklarımız ve tarım tekniklerimiz toprağın organik içeriğini azaltan, toprağın verimliliğini düşüren pek çok öge içeriyor. Toprak plastik başta olmak üzere pek çok farklı kimyasal unsur ile ağır olarak kirleniyor ve toksik kimyasal kirlilik en değerli problemlerimizden biri. Bu, atık idaresi konusunda hepimizin çok daha dikkatli olmasını ve çalışmasını gerektiriyor” tabirlerine yer verdi.
“Toprağı da tarımı da kurtarabiliriz”
Başkan Tugay, hem toprağın kurtulmasını sağlayacak hem de kentin atık yükünü azaltacak uygulama metodundan de kelam etti. Organik atıkları bir cins kompost haline getirerek toprağa iade etmenin değerini anlatan Tugay, “Bu, kentin atık yükünü azaltacak bir yol. İzmir’de çöpleri konutta ayrıştırarak toplamaya başladık. Bunu pilot çalışma olarak 13 mahallede yapıyoruz fakat iki sene içinde tüm İzmir’de mecburî olarak ayrıştırma koşulu getireceğiz. Geri dönüştürülebilir atıkların çöpe atılmasına müsaade vermeyeceğiz. Bu geçiş sonunda diğer bir çalışma için de hazırlık başlatıyoruz. Budama üzere bahçe atıkları dahil konutlardan atılan organik atıkları bir ortaya getirerek işleyebileceğimiz, sağlıklı bir halde toprakla buluşturacağımız kompost tesisleri kuracağız. Bunları bölgesel tesisler olarak planlıyoruz. İzmir’in bir metropolü, dört de havzası var. Beş farklı alanda hem geri dönüşüm için hem de organik atıkların tekrar kullanıma hazırlanması için tesisler kuruyoruz. Bunun üzerine düşünmenizi, denemenizi öneririm. Can çekişen toprağın kurtulması için tahlil bizim ellerimizde. Depolama alanlarına ya da yakma tesislerine gönderdiğimiz çöplerin içindeki en pahalı kısım olan organik atıkları gerçek kıymetlendirerek toprağı da tarımı da kurtarabiliriz” diye konuştu.
Sağlıksız çocuklara dikkat çekti
Türkiye’de âlâ bir toprak idaresi olmadığını, şayet tarım prosedürlerini değiştirmezsek 2050 yılında tarımın suyla ilgili talebinin de yüzde 35 daha fazla olacağını söyledi. Tugay, dünyada atık suların yüzde 80’inin işlenmeden etrafa bırakıldığını, içerdiği tuz ve kimi kimyasallarla suyu ve topağı bozacak halde tabiata salındığını da vurguladı. 2001-2024 yılları ortasında yüzde 5,7’lik bir tarım alanının kaybedildiği verisini paylaşan Lider Tugay, şöyle konuştu: “Yapılan tarım teknikleri o denli ki; her eser toprağın organik içeriğini biraz daha alırken o organik içeriği restore eden, onu iade eden bir uygulama hiçbir yerde yok. Ziraî eseri süratli büyütecek sentetik gübreler, asla toprağın organik içeriğini düzeltmiyor. Sağlıklı toprağın yüzde 3’ten fazla organik içeriği olması gerekirken bugün Türkiye’de toprağın organik içeriği kritik hudutlarda. Besin teminatında Türkiye, öbür ülkelere nazaran maalesef daha az gelişim kaydediyor. Bunun somut bir sonucu var; sıhhatsiz çocuklar… 2022’de yapılan bir çalışmada, 5 yaş altı çocukların yüzde 5 buçuğunda olağana nazaran daha kısa uzunluklu olma, yüzde 1,7’sinde zayıflık ve yüzde 8,1’inde ise obezite sorunu var.”
Uygulanması gereken yolları sıraladı
Başkan Tugay, bu kapsamda tarım topraklarının gaye dışı kullanımının engellenmesi, tarım topraklarının tahribatına sebep olan uygulamaların durdurulması, toprağı müdafaayı amaçlayan uygulama siyasetlerinin teşvik edilmesi, tahrip edilmiş tarım toprağını güzelleştirecek ve toprak canlılığını artıracak yenilikçi uygulamaların yaygınlaştırılması ve teknolojinin gerçek kullanılması gerektiğinin altını çizdi.
“Bütün iş birliklerine açık olmalıyız”
Sağlıklı Kentler Birliği’nin Türkiye’de siyaset oluşturmada da sorumlu olması gereken bir kurum olduğunu düşündüğünü belirten Tugay, “Kendimize bu türlü bir misyon yüklememizin mecburî olduğunu düşünüyorum. Problemleri çözmek için bütün iş birliklerine de açık olmalıyız. Diyalog kapılarını sonuna kadar açık tutmalıyız. Bahsettiğimiz şey insanların geleceği, toplumların sıhhati. Türkiye’de nüfus büyük oranda kentlerde yaşıyor. Nüfusun yalnızca yüzde 7’si köylerde yaşıyor. Emsal oranlar bütün gelişmiş ülkelerde var. Madem kentlerde toplandık, kentlerde sağlıklı ömür ortamları oluşturmak zorundayız” kelamlarına yer verdi.
Yerel COP’lar
İzmir’de dört toplantı ile gerçekleştirilen Türkiye’deki birinci mahallî seviyedeki COP toplantılarına da değinen Lider Tugay, İzmir’de düzenlenen ve besin teminatının konuşulduğu toplantıda önerilen başlıkları evre basamak uygulamaya alacaklarını belirtti. Mahallî COP’ların birliğe üye öbür kentlerde de yapılması gerektiğini söz eden Lider Tugay, Sağlıklı Kentler Birliği olarak dünyada örnek bir belediyeler birliği olma amacıyla çalıştıklarını söyledi.
“Hep bir arada yanlışsız siyasetlerle ilerlemekten öbür dermanımız yok”
Gıda güvenliğinin günümüzün en değerli bahislerinden biri olduğunu söz eden Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce de “Gıda güvenliği, günümüzün en kıymetli bahislerinden biri. Yalnızca tarladan sofraya gelen bir ekosistem değil, tıpkı vakitte eşitlikle, derin yoksullukla, toplumsal devletle ilgili bir husus. Bugün besin güvenliğini sağlamak için çok güçlü devlet siyasetlerine muhtaçlık duyuyorken, lokal idareler ve vatandaşlar iktidara karşı gayret vererek yol bulmaya çalışıyor. Besin güvenliği bir ülkenin birebir vakitte güvenlik sorunudur. Sağlıklı besine giden süreçleri hakikat yönetemiyorsanız, tabiatımızı koruyacak formülleri geliştiremiyorsanız, o vakit o ülkede önemli bir güvenlik sorunu vardır. Biz tekrar de vatandaşlar, lokal idareler ve iktidarın kol kola çalışması gerektiğinin altını çizmek istiyoruz. Besin güvenliği konusunda daima birlikte yanlışsız siyasetlerle ilerlemekten öteki dermanımız yok” tabirlerini kullandı.
“Üretmek yerine her şeyi ithal eder durumdayız”
Tepebaşı Belediye Lideri Ahmet Ataç ise Sağlıklı Kentler Birliği Lideri Dr. Cemil Tugay’a çalışmalarından dolayı teşekkür ederek “Cemil Lider, birliğe lider seçildikten sonra çok değerli kararlar aldık. Buradaki beş unsur dünyanın da gündeminde olan hususlar. Yanlış siyaset ve uygulamalarla bugün, üretmek yerine her şeyi ithal eder durumdayız. Besin güvenliği sadece kişisel beslenme hakkı değil, tıpkı vakitte sağlıklı toplumların, dirençli kentlerin, sürdürülebilir kalkınmanın temelidir. İklim Kanunu, Maden Kanunu, Mera Kanunu ile besin garantisi ne kadar sağlanabilir? Besin garantisi, birçok mevzuya uzanan, birbirine bağlanan kapsamlı bir süreci söz etmektedir” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
Gündem
Genel
Gündem
Genel
Genel
Genel
DÜNYA
DÜNYA
DÜNYA
DÜNYA
DÜNYA
DÜNYA
