Uzunluk kısalığı genetik yapıya bağlanabiliyor, oysa!

Sıhhatsiz beslenme, fast-food tüketimin artması, fazla kilo, uzun ekran müddeti ve hareketsizlik derken hormon istikrarının bozulması tiroit hastalıklarının çocuklarda da yaygınlaşmasına  neden oluyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Gülcan Seymen “Son yıllarda bilhassa otoimmün tiroit hastalıklarında, ergenlik öncesi ve ergenlik devrindeki çocuklarda besbelli bir artış gözlenmektedir. Hastalık birden fazla vakit sinsi ilerlediği ve belirtileri sıklıkla gerilim, ergenlik ya da beslenme bozukluğu üzere diğer nedenlere yorulabildiği için geç teşhis alabilmektedir. Bu nedenle kolay bir kan testi ile tiroit işlevleri kesinlikle değerlendirilmelidir” diyor.  

Tiroit hormonlarının çocuklarda büyüme, kemik ve zeka gelişimi, güç üretimi, beden ısısı, sindirim sistemi hareketliliği ve ruhsal istikrar üzere pek çok yaşamsal işlevi düzenlediğini vurgulayan Dr. Seymen “Tiroit hormon yetersizliği tedavi edilmezse büyüme ve gelişim geriliği, dikkat eksikliği, kilo alımı ve depresyon üzere önemli sonuçlara yol açabilir. Özellikle bebeklik ve erken çocukluk devrinde fark edilmezse, zeka gelişimi kalıcı olarak etkilenebilir. Meğer erken teşhis konulan tiroit hastalıkları çarçabuk tedavi edilebilir ve çocuğun gelişimi olağana dönebilir” diye konuşuyor. 

Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Gülcan Seymen, sinsice ilerleyen tiroit hastalıklarının çocuklarda gözden kaçan 6 değerli belirtisini anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu. 

Tiroit hormonları, kemik gelişimi ve büyüme plakları üzerinde direkt tesirlidir. Bu nedenle tiroit bezinin az çalıştığı durumlarda çocuğun uzunluk uzaması bariz biçimde yavaşlar. Aileler birden fazla vakit bunu geç büyüme ya da genetik yapıya bağlayabilir. Fakat bilhassa son 6 ayda uzunluk artışı yoksa yahut büyüme eğrilerinde sapma varsa, kesinlikle tiroit işlevleri değerlendirilmelidir. Geciken teşhisler, kalıcı uzunluk kısalığı riskini artırabilir.

Hipotiroidi (tiroit hormonunun olağandan az üretilmesi) durumunda güç üretimi yavaşladığı için çocuk kendini daima yorgun, bitkin ve isteksiz hisseder. Sabahları uyanmakta zorlanabilir, okulda uykulu olur, gün içinde aktivitelere ilgisi azalır. Bu yorgunluk fizikî hareketlilik sonrası değil, çoklukla dinlenmeye karşın geçmeyen bir tükenmişlik halidir. Aileler bazen bunu tembellik ya da büyüme yorgunluğu sanabilir lakin altında hormonal bir neden olabilir. 

Tiroit hormonları bağırsakların nizamlı çalışmasını sağlar. Tiroit bezinin yavaş çalıştığı çocuklarda bağırsak hareketleri de yavaşlar ve buna bağlı olarak kabızlık gelişir. Çocuk kâfi lif almasına, su içmesine ve etkin olmasına karşın dışkılamada zorlanıyorsa, hipotiroidi akla gelmelidir. Bu belirti birden fazla vakit yalnızca beslenme alışkanlığına bağlanır ve tiroit değerlendirmesi yapılmaz. Halbuki bu, teşhiste bedelli bir ipucu olabilir.

Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Gülcan Seymen “Tiroit hormonları hudut sisteminin sağlıklı çalışmasında kritik ehemmiyete sahiptir. Hormon dengesizliği olduğunda çocukta dikkat dağınıklığı, unutkanlık, konsantrasyon zayıflığı ve öğrenme zahmeti gelişebilir. Bu durum ders muvaffakiyetinin düşmesine yol açabilir ve birden fazla vakit dikkat eksikliği sendromuyla karıştırılabilir. Okul muvaffakiyetinde ani düşüş yaşayan çocuklarda tiroit işlev testlerinin yapılması önemlidir” diyor. 

Tiroit hormonları metabolik suratı belirler. Hipotiroidide metabolizma yavaşladığı için çocuk çok fazla yemese bile kilo alabilir. Buna karşılık hipertiroidide metabolizma hızlandığı için iştah açık olmasına karşın kilo verilebilir. Bu çeşit ani ve açıklanamayan kilo değişimleri aileler tarafından çoklukla büyüme süreci ya da iştah değişikliği olarak kıymetlendirilir. Meğer tiroit kaynaklı metabolik bozuklukların da kıymetli bir göstergesidir.

Dr. Gülcan Seymen “Tiroit hormonlarının yetersizliği beden ısısını düşürür. Bu durumda çocuklar bilhassa ellerinden ve ayaklarından üşür, ortam sıcak olsa bile soğuk hissettiklerini söz ederler. Tıpkı vakitte ciltte kuruluk, solgunluk ve çatlama; saçlarda ise kuruma, matlaşma ve dökülme görülebilir. Tırnaklarda da kırılma sık olabilir. Bu tıp fizikî değişiklikler, bazen birinci göze çarpan belirtiler ortasında yer alır ve tiroit bozukluğunun kıymetli ipuçlarını verir” diyor. 

 

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı