Lider Tugay’dan Bursa’da düzenlenen DSÖ Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı Konferansı’nda barış bildirisi

Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “Dirençli Sağlıklı Kentler: Herkes İçin Sürdürülebilir Kentsel Gelecekler Yaratmak” temasıyla Bursa’da düzenlenen Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı Yıllık İş Toplantısı ve Teknik Konferansı’na katıldı. Herkesin ortak çaba etmesi gereken en kıymetli sorunun savaş olduğunu vurgulayan Lider Tugay, “Sağlık için herkesi barışa katkıda bulunmaya davet ediyorum” dedi.

Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı Yıllık İş Toplantısı ve Teknik Konferansı, bu yıl “Dirençli Sağlıklı Kentler: Herkes İçin Sürdürülebilir Kentsel Gelecekler Yaratmak” temasıyla Bursa Büyükşehir Belediyesi konut sahipliğinde Atatürk Kültür Merkezi Merinos Yerleşkesi’nde düzenlendi. Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı’nın 2019-2025 dönemini kapsayan 7. Aşaması’nın son toplantısı olma özelliği de taşıyan konferansta DSÖ Avrupa Bölgesi ve ötesinden yaklaşık 500 yerli ve yabancı iştirakçi yer aldı. Program kapsamında evvelki yıllardaki muvaffakiyetler değerlendirilirken, karşılaşılan zorluklar tartışılarak 8. Aşama’ya geçiş için stratejiler belirlenecek.

Refah, Gezegen, İştirak, Beşerler, Yer ve Barış başlıkları altında düzenlenen oturumlarla hem bilimsel hem de politik seviyede değerli tartışmalara mesken sahipliği yapacak konferansta açılış konuşması yapan Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “Bilgi paylaşımına ve dayanışmaya çok gereksinimimiz var. Her zamankinden daha fazla etkin olmak istiyoruz. Hepimizin kesinlikle ortak uğraş etmesi gereken, insan sıhhatini, toplum sıhhatini, ülkelerin sıhhatini, bilhassa çocukların sıhhatini tehdit ettiğini düşündüğümüz en kıymetli sorunlarımızdan biri ne yazık ki savaş. Türkiye’nin kuzeyinde Ukrayna-Rusya, doğusunda Hindistan-Pakistan, güneyinde İsrail, İran, Suriye, Filistin’in dahil olduğu savaş, iklim krizi ve direkt insan sıhhati açısından kıymetli riskler barındırıyor. Sıhhat için herkesi barışa katkıda bulunmaya davet ediyorum” diye konuştu.

“Sağlık, her zamankinden daha önemli”
Konuşmasında Türkiye Sağlıklı Kentler Ağı’nın çalışmaları ve yaklaşımlarını aktaran Lider Tugay, “Sağlığın her zamankinden daha kıymetli olduğu bir devirdeyiz. Sıhhat; kalabalık kentlerde gitgide artan çevresel sorunlar, bölgemizde vuku bulan savaşlar münasebetiyle küresel olarak yaşanan iklim krizinin olumsuz tesirleri nedeniyle her geçen gün daha kıymetli olmaya başladı. 4 milyardan fazla insan kentlerde yaşıyor. 2050 yılında 7 milyar insanın kentlerde yaşayacağı kestirim ediliyor. Türkiye’de insanların yalnızca yüzde 7’si kırsal alanda, yüzde 93’ü kentler ve ilçelerde yaşıyor. Dünyanın her yerinde nüfus yaşlanıyor. Türkiye’de 1930’lu yıllarda çocukluk çağındaki nüfus yoğunluğunun 1975’te yaşlanmaya gittiğini, 2023’te genç nüfusun azaldığını bilgiler gösteriyor. Türkiye’de doğum suratı 1,4 oranında ve yaşlı nüfus oranı yüzde 10’u geçmiş durumda. Türkiye nüfusu da yaşlı nüfus statüsünde sayılıyor” dedi.

“Şehirlerde önemli sosyo-ekonomik sıkıntılar yaşıyoruz”
Türkiye’de 2075 yılında her 3 şahıstan birinin yaşlı olacağının kestirim edildiğini kaydeden Lider Tugay, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Şu anda her 4 haneden birinde bir yaşlı insan yaşıyor. Çocukların dağılımına bakıldığında ülkenin batısında sosyo-ekonomik olarak gelişen kentlerde çocuk nüfusun daha az olduğunu söyleyebiliriz. Kentlerde önemli sosyo-ekonomik meseleler yaşıyoruz. Büyük kentlerde nüfusun 4’te 1’i sıhhatsiz, gecekondu koşullarında yaşıyor. Suya erişim, sanitasyona erişim, barınma ve beslenme ilgili ağır problemler var. Bir taraftan böylesine sıhhatsiz kentlerde gitgide daha fazla oranda yaşamaya devam ederken, başka taraftan iklim krizi ile karşı karşıyayız.”

“Sağlıklı Kentler Ağı çalışması çok önemli”
Dünyada yaklaşık 3,6 milyar insanın global iklim değişikliğinden önemli olarak etkilenme riski taşıyan hassas bölgelerde yaşadığını hatırlatan Lider Tugay, “2030-2050 yılları ortasında iklim değişikliğinin yılda 250 bin insanın vefatına yol açacağı varsayım ediliyor. 74 ülkede 343 milyon kişi akut besin güvensizliği yaşıyor. Bunların yüzde 65’i kırılgan ve çatışmadan etkilenen şartlarda yaşıyor. Besin fiyatları 4 yılda 26 ülkede iki katından fazla arttı. Bunun için kimilerinin operasyonel dayanağa muhtaçlığı olduğu belirlendi. Türkiye de ne yazık ki bu listede. İklim şartlarının zorluğu, açlığı ve besin güvensizliğini artırmaya devam ediyor. Bütün olumsuz koşullara karşın şayet dikkatli adımlar atıp dayanışma içinde olursak kentlerde bu riskleri fırsatlara çevirebiliriz. Kentlerin fırsatlar barındırdığını düşünüyoruz. Bu yüzden Sağlıklı Kentler Ağı çalışması çok önemli” diye konuştu. Lider Tugay, Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı odağında yapılan çalışmaları anlatırken, lokal seviyede birinci COP tertibi olan COP İzmir serisi çalışmalarını da aktardı.

“Her husus hayata değer taşıyor”
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de “Bugün burada farklı ülkelerden ve farklı kentlerden gelen konuklarımızla insanlık ismine çok manalı bir gaye etrafında buluşmaktan büyük memnunluk ve onur duyuyorum. 20 yılda dünya değişti, kentler değişti ve sorumluluğumuz daha da arttı. Bugün Sağlıklı Kentler Ağı’nın 8. Faz’a geçişine daima birlikte tanıklık etmiş olacağız. 8. Faz’a bugüne kadar kaydettiğimiz ilerlemeyi yansıtarak güçlü bir başlangıç yapacak, sağlıklı gelecek için ortak yol haritası oluşturacağız. Bu yıl konferansımızın ana teması olarak ele alacağımız her husus hayata kıymet taşıyor. ‘Herkes İçin Sağlık’ prensibini kentlerin planlamasına dahil ederek mahallî idarelerin kapsayıcı ve sürdürülebilir siyasetler üretmesine katkı koyacağız” sözlerini kullandı.

Bursa Taahhüdü
Dirençli kentler inşa etmenin tercih değil, yaşadığımız çağın zaruriliği olduğunu belirten Mustafa Bozbey, kelamlarına şöyle devam etti: “Sağlıklı gelecek için riskleri evvelden görebilen ve yönetebilen kentler olmak zorundayız. Hepimize düşen sorumluluk budur. Bu toplantı sonunda daima birlikte değerli bir taahhütte bulunacağız. Konferans kapanışında imzalanacak Bursa Taahhüdü, geleceğimiz ismine ortak iradenin evrakı olacak. Bu, eşitlikten taviz vermeyen, barışı önceleyen gezegenimizi koruyan kapsayıcı ve dirençli kent anlayışının yol haritasıdır.”
 
“Uluslar konuşur, kentler aksiyona döker”
Konuşmasında, mesken sahipliğinden dolayı Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Lider Mustafa Bozbey’e teşekkür eden DSÖ Avrupa Bölge Ofisi Sağlıklı Kentler Ağı Yöneticisi Kira Fortune, İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’a da “Sizin liderliğiniz bize ilham veriyor” dedi. Fortune, “İklim değişikliği, toplumsal huzursuzluk, artan halk sıhhati sorunları var. Kolay bir devirden geçmiyoruz. Bugün tarihi bir ana tanıklık ediyoruz. Bugün 7. Aşama’yı bitiriyoruz ve 8. Aşama’yı başlatmış oluyoruz. Geçen 35 yıl içinde neler yaptık? Daima birlikte mahallî tahlilleri global zorluklara nasıl adapte ederiz bunu tartışıyoruz. Birlikte öykü anlatacağız. Birbirimizden öğrendiklerimizi tabir edeceğiz. 8. Aşama’ya geçtiğimiz periyotta bunlar bize yol gösterecek. Önümüzdeki periyot birçok açıdan eşsiz devir. İzmir ve Bursa Büyükşehir Belediye Liderlerinin ortak mesken sahipliğinde, iki kıymetli kentin belediye liderlerinin yan yana durmasının, iş birliğine olan katkılarının değerli olduğunu biliyoruz. Her iki lidere da liderlikleri için teşekkür ediyoruz. Bu konferanstan edindiğimiz bilgileri aksiyona dönüştüreceğiz. ‘Uluslar konuşur, kentler aksiyona döker’ prensibi üzerinden harekete geçeceğiz. Sizin burada bulunmanız bizim yalnız olmadığımızı gösteriyor. 8. Faz Bursa’da başlıyor. Bu seyahatte beraberiz” kelamlarına yer verdi.

Kılıç kalkan ve semah gösterisi
Dünya Sıhhat Örgütü Temsilcisi Tasnim Atatrah ve DSÖ Bulaşıcı Hastalıklar, Etraf ve Sıhhat Kısmı Yöneticisi Robb Butler da görüntü konferans metoduyla kanılarını aktardı. Konferansa ayrıca İrlanda Sağlık Bakanı Jennifer Murnane O'connor, İzlanda eski Başbakanı Katrín Jakobsdóttir, İrlanda Limerick Belediye Lideri John Moran, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Genel Sekreteri Murat Ar ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay katıldı.

Konferans, oturumlarla devam ediyor
Konferans, oturumlarla devam ediyor. Açılış konuşmasının akabinde birinci oturum İzmir Büyükşehir Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay’ın da konuşmacı olarak katıldığı “Şehirler Nasıl Gelişebilir, İklim Değişikliğiyle Nasıl Çaba Edilir?” başlıklı oturum oldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iklim değişikliğine karşı yaptığı çalışmaları aktaran Prof. Dr. Pınar Okyay, “Çalışmalarımızda ‘Tek Sağlık’ ve ‘Esenlik’ yaklaşımı, 2030 Stratejik Planı’nda ehemmiyet verdiğimiz bahislerden biri. Kentsel tasarım, afetlere hazırlık, toplumsal eşitlik hususlarında da farklı alanlarda uzmanlardan oluşan karma gruplarımız var. İklim değişikliğinden en çok etkilenen kümelerden olan bilhassa yaşlılara yönelik farklı planlar ortaya koyuyoruz. Potansiyel riskleri, mahallî düzenekleri ortaya koyuyoruz” dedi.

Oturum, kentlerin refah ve iklim dayanıklılığını dengeleyerek sürdürülebilir bir biçimde nasıl gelişebileceğini inceledi. Uzmanlar, iklim aksiyonunun ve sıhhatin ortak yararlarını sergilerken, ekonomik refahı, eşitliği ve çevresel sürdürülebilirliği teşvik eden entegre stratejileri tartıştı. Konuşmacılar ortasında İzlanda eski Başbakanı ve İklim ve Sağlık Pan-Avrupa Komisyonu Başkanı Katrín Jakobsdóttir de yer aldı.

Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı
Dünya genelinde bin 900’ü aşkın kent ve belediyeyi bünyesinde barındıran Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı, her yıl farklı bir kentte düzenlenen “Yıllık İş Toplantısı ve Teknik Konferans” ile kent sıhhati alanındaki yeterli uygulamaların paylaşılmasına, stratejik iş birliklerinin kurulmasına ve kentlerin dirençlilik kapasitesinin artırılmasına katkı sağlıyor. DSÖ tarafından yapılan kıymetlendirme sonucunda, 2025 yılı toplantısına konut sahipliği yapacak kent olarak Bursa seçildi. Böylelikle Türkiye’de birinci kere bu kapsamda bir aktiflik, milletlerarası seviyede Bursa’da düzenlenmiş oldu.
Konferans öncesi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Mustafa Bozbey, DSÖ Avrupa Bölge Ofisi Sağlıklı Kentler Ağı Yöneticisi Kira Fortune, İrlanda Sağlık Bakanı Jennifer Murnane O'connor, İrlanda Limerick Belediye Lideri John Moran, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Genel Sekreteri Murat Ar ve DSÖ temsilcileri özel toplantıda bir ortaya geldi.

 

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı