Kolorektal Kanser Teşhisinde Çığır Açan Gelişme: Yeni Teşhis Testi Umut Vadediyor!
Bağırsaklarımızda yaşayan görünmez mikroplar, artık hayat kurtarabilecek kadar kıymetli hale geldi. Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacıların da ortasında bulunduğu bilim insanları, yapay zeka yardımıyla bağırsaklarda bulunan bakterilerin kalın bağırsak kanserinin erken teşhisinde kullanılabileceğini ortaya koyan çığır açıcı bir çalışmaya imza attı. Kelam konusu araştırma, dünyanın en saygın tıp mecmualarından biri olan Nature Medicine’da (Etki kıymeti 59.2) yayımlandı. Bu muvaffakiyet, halk sıhhati açısından son derece kıymetli sonuçlar taşıyor.Sadece Bir Dışkı Örneğiyle Erken Teşhis Mümkün OlacakKolorektal kanser yani kalın bağırsak kanseri, tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de en yaygın ve ölümcül kanser çeşitlerinden biri. Ne yazık ki bu hastalık, birden fazla vakit ileri evreye ulaşmadan belirti vermiyor. Bu nedenle erken teşhis, hayat kurtarıcı nitelik taşıyor. Lakin kolonoskopi üzere mevcut tarama yolları her vakit yaygın olarak uygulanamıyor ve toplumun geniş kesitleri için erişilebilir değil. Yeditepe Üniversitesi öğretim üyeleri, bu meseleye son derece umut verici bir tahlil sundu. Bağırsak florasında bulunan bakterileri yapay zeka tekniklerinden makine öğrenmesi ile inceleyerek geliştirilen formül, yalnızca bir dışkı örneğiyle kişinin kalın bağırsak kanseri olup olmadığını yüzde 85 doğrulukla varsayım edebiliyor. Bu sayede hastalık, şimdi hiçbir belirti göstermeden tespit edilebilecek; bu da tedaviye erken başlamayı mümkün kılacak.Sadece Türkiye’de Değil, Dünyada Ses Getiren Bir AraştırmaBu araştırma, Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Bilge Güvenç Tuna, Tıbbi Biyoloji Anabilim Kısmı öğretim üyemiz Prof. Dr. Soner Doğan ve danışmanlığını yaptıkları doktora öğrencisi Nazım Arda Keleş’in katkılarıyla gerçekleştirildi.Çalışmada sırf Türkiye’den değil; Harvard Üniversitesi, IEO Milano ve mikrobiyom araştırmaları alanında dünyaca tanınan bilim insanları da yer aldı. Araştırma önderlerinden biri, mikrobiyom biliminde öncü kabul edilen Prof. Nicola Segata idi.Bağırsak Bakterileri Kanserin Belirteçi OlabilirAraştırmacılar, 10 farklı ülkeden kolorektal kanser hastaları, kanser öncesi lezyon taşıyıcı hastalar ve sağlıklı bireyden oluşan 3.741 kişinin mikrobiyom bilgilerini tahlil etti.Araştırma sonucunda dikkat çeken bulgular elde edildi:
- Bağırsakta daha evvel bilinmeyen 19 yeni bakteri çeşidi keşfedildi.
- Bazı bakteri çeşitlerinin sırf ileri evre kanser hastalarının bağırsaklarında bulunduğu belirlendi.
- Tümörün bağırsakta nerede oluştuğu (sağ ya da sol taraf) ile ağızdan gelen bakterilerin varlığı ortasında ilgi tespit edildi.
- Özellikle Fusobacterium nucleatum adlı bakterinin birtakım alt cinslerinin, kanser oluşumuyla direkt kontaklı olduğu ortaya kondu.