Göğüs Kanserinde Ruhsal Düzgünleşme İçin 5 Teklif

Göğüs kanseri, her yıl milyonlarca bayanın hayatını etkileyen ve bayanlarda en sık görülen kanser tipi olarak kabul ediliyor. Teşhis konulduğu andan itibaren yalnızca bedensel bir tedavi süreci değil, tıpkı vakitte ruhsal bir yine yapılanma devri de başlıyor. Uzmanlar, fizikî güzelleşmenin yanında ruhsal dayanağın de tedavinin ayrılmaz bir kesimi olduğunu vurguluyor. Memorial Göztepe Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzm. Psi. Dilek Beyribey, göğüs kanseriyle gayret sürecinde ruhsal dayanıklılığın ehemmiyeti hakkında bilgi verdi.

Tanı anında şok, korku ve belirsizlik hisleri hakim olur

Kanser teşhisini duymak, birçok bayan için hayatın durduğu bir an manasına gelebilir. “Kanser” sözü, yalnızca bir teşhis değil; mevt, kayıp ve belirsizlik kavramlarını da beraberinde getirir. Bu periyotta hastalar çoklukla şok, inkâr, öfke ve ağır tasa yaşarken; ruhsal takviye, bilgi kirliliğini azaltmak ve yalnızlık hissini gidermek açısından kritik değer taşır.

Cerrahi süreç ve kadınlık kimliği

Meme kanseri tedavi sürecinde göğsün büsbütün alınması ya da sonlu bir kısmın çıkarılması yalnızca fizikî değil, duygusal izler de bırakabilmektedir. Göğüs; kadınlık, annelik ve toplumsal kimliğin sembolü olarak algılandığı için, kaybı ya da biçim değişikliği benlik algısında sarsılmalara yol açabilir. Göğsün kaybı ya da form değişikliği, bireyde “ben hala tıpkı bayan mıyım?” telaşı ve bedensel bütünlüğün zedelenmesi hissi doğurabilir. “Aynaya bakmaya korkuyorum”, “Eşim beni cazibeli bulacak mı?” üzere sorular; ruhsal travmanın kaçınılmaz olduğunun bir göstergesidir. Bu süreçte ruhsal takviye çok değerlidir. Cerrahi sonrası rekonstrüksiyon fizikî bir tamirat sağlasa da, bayanın kendi vücudunu tekrar kabullenmesi ve özsaygısını inşa etmesi için psikoterapi büyük değer taşır. 

Yorgunluk ve toplumsal izolasyon aşaması

Kemoterapi, radyoterapi ve hormon tedavileri, vücudu olduğu kadar ruhu da tesirler. Saç dökülmesi, kilo değişimleri ve yorgunluk üzere yan tesirler, kişinin toplumsal etrafından uzaklaşmasına ve depresif hislere sürüklenmesine neden olabilir.  Bu süreç depresyon, tasa bozuklukları, uyku meseleleri ve toplumsal izolasyonla el ele ilerler. Kimi hastalar sevdiklerinden uzaklaşırken bazıları, toplumdan gelen “artık kırılgansın”, “iyi misin?” üzere yeterli niyetli ancak yargılayıcı bakışlar nedeniyle içine daha da kapanabilir. Bu noktada bilişsel davranışçı terapi (CBT), mindfulness uygulamaları ve küme terapileri hem korkuyu azaltır hem de yalnızlık hissini hafifletir. Ruhsal dayanak, tıbbi tedavinin tamamlayıcısı olarak hastaların ömür kalitesini artırır.

Çiftlerin bağlantısı de etkilenebilir

Meme kanseri yalnızca ferdi değil, tıpkı vakitte ilişkisel bir gayrettir. Cerrahi sonrası yaşanan bedensel değişiklikler, çift münasebetlerinde ara yaratabilmektedir. Bayan “Eşim beni hâlâ alımlı bulacak mı?” diye kaygılanırken, partneri “Ona nasıl yaklaşmalıyım?” ikilemiyle baş başa kalabilir. Bu noktada çift terapisi ve psikoseksüel terapi, açık bağlantısı güçlendirmeye takviye olabilir. Bağlantıların yine itimat, sevgi ve anlayış temeline oturmasını sağlar. 

Hayata tekrar dönüşle başlayan hastalanma korkusu

Tedavi tamamlandığında hastalarda birden fazla vakit yeni bir dert başlar; hastalığın tekrarlama korkusu. Bu nedenle her ağrı ya da denetim, yeni bir tasaya dönüşebilir. Lakin bu periyot aslında, hakikat yaklaşımlarla ruhsal dayanak sağlandığında, “travma sonrası büyüme”nin de mümkün olduğu bir periyottur. Birçok bayan bu süreçte hayatın manasını tekrar tanımlar, münasebetlerini güçlendirir ve kendi iç dayanıklılığını keşfeder. Bu periyotta ruhsal dayanak almak; telaşları yönetmek, olumlu baş etme stratejileri geliştirmek ve bireyin kendi iç gücünü keşfetmesini sağlamak açısından vazgeçilmezdir.

Beden ve ruhun ortak güzelleşmesi sağlanmalı

Meme kanseri tedavi sürecinde vücut ile ruh eşzamanlı güzelleştiğinde, gerçek güzelleşme kalıcı olur. Zira gerçek düzgünleşme sırf tümörün alınmasıyla değil, hastanın ömür sevincini ve özgüvenini tekrar kazanmasıyla mümkündür. Bu devirde hasta yakınlarının da dikkat etmesi gereken noktalar var. Örneğin “güçlü olmalısın” demek yerine hislere alan tanıyın. Vücut değişimlerine eleştirel yaklaşmayın; sevgi ve takviye lisanıyla konuşun. Bir arada yemek yapmak, refakat etmek üzere kolay dayanaklar kişinin yalnızlık hissini azaltır.

Ruhun güzelleşmesi için 5 öneri

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı