Genetiğinizin “Check-Up”ı…
Tıp giderek hastalıkları önlemeye hakikat evriliyor. Sıhhatin korunması için hastalıkların oluşumunu engelleyecek ya da geciktirecek yeni yollar geliştiriliyor. Tıbbın bu dönüşümünde genetik bilim alanındaki yeni gelişmeler sayesinde oluşturulan genetik testler değerli bir rol oynuyor. Bu testler sadece kalıtsal hastalık risklerini göstermekle kalmayıp, beslenmeden idmana, cilt sıhhatinden ilaç kullanımına kadar bireye özel ömür planlarının oluşturulmasını mümkün kılıyor. Örneğin genetik testlerle diyabet riskinin yüksek olduğu saptanan bir kişi, beslenme ve idman alışkanlıklarını genetik yapısına nazaran düzenleyerek hastalığın hiç gelişmemesini sağlayabiliyor. Bu da çağdaş tıbbın istikametini tedaviden önlemeye, yani esirgeyici ve şahsileştirilmiş sıhhat idaresine çeviriyor. Acıbadem Life Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Yeşilyurt, genetik testlerin sıhhat idaresindeki tesirini anlatıyor.Gluten hassasiyeti sandığınız… Genetik testler sırf kalıtsal hastalık risklerini göstermekle kalmıyor, bireyin ömür şekli seçimlerine de istikamet verebiliyor. Acıbadem Life Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Yeşilyurt, genetik check-up testlerinin kanser, kalp ve nörolojik hastalıklar üzere ileri yaşlarda ortaya çıkan pek çok rahatsızlık için değerli ipuçları sunduğunu belirterek “Genetik testler sayesinde bir hastalığa yatkınlığımız olup olmadığını, toplumdaki başka bireylere nazaran riskimizin artmış olup olmadığını öğrenebiliyoruz. Bu da bize o hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştıran çevresel risk faktörlerinden uzak durma fırsatı veriyor. Yatkınlığımız olan bir hastalığa hiç yakalanmayabileceğimiz üzere, en makûs ihtimalle başlangıcını yıllarca ertelemek mümkün. Bu da tedavi seçeneklerinin çok daha tesirli olabileceği bir periyoda ulaşmamızı sağlıyor” diyor.Ancak her tanınan sıhhat trendinin herkese uygun olmadığını da hatırlatan Doç. Dr. Ahmet Yeşilyurt, “Genetik yapımız farklı olduğu için herkes için en hakikat diyet yahut antrenman birebir değildir. Örneğin birtakım şahıslarda gluten değil, farklı karbonhidrat çeşitleri sorun yaratabilir” tabirlerini kullanıyor.Hangi genetik test hangi bilgiyi verir?Genetik testlerin, bedenin besinlere, antrenmana ve çevresel etkenlere nasıl reaksiyon verdiğini anlamada değerli ipuçları sunduğunu belirten Acıbadem Life Tıbbi Genetik Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Yeşilyurt, “Bu testler sayesinde kişinin metabolizma suratı, besinleri sürece kapasitesi, kafein ya da karbonhidrat hassaslığı üzere özellikleri ortaya konulabiliyor. Bu bilgiler ışığında beslenme, idman, cilt bakım planları bireye özel hale getiriliyor.
- Makro Besin Metabolizması Testi : Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasının genetik olarak nasıl çalıştığını gösterir; bireye özel beslenme planı oluşturulmasına rehberlik eder.
- Vitamin ve Mineral Emilim Testi: Vitamin ve mineral gereksinimlerini ortaya koyar. Örneğin MTHFR gen mutasyonu olan bireylerde folik asit dayanağı önerilir ve damar sıhhati ile gebelik planlaması desteklenir.
- Kas Lifi ve Tendon Yapısı Testi: Hangi spor tiplerine yatkın olduğunuzu ve travmalara karşı hassasiyetinizi gösterir. İdman tipi ve yoğunluğu bireye özel planlanabilir.
- Yağ Yakımı ve Güç Kullanımı Testi: Genetik olarak düşük yağ yakımı olan bireylerde HIIT üzere özel idman programlarıyla metabolizma verimliliği artırılabilir.
- UV Hassasiyeti Testi: Güneşe karşı hassaslığı belirler; UV’ye hassasiyeti yüksek olan bireylerde daha güçlü SPF içeren eserler önerilir, cilt kanseri riskine karşı tedbir alınabilir.
- Kollajen Yıkımı ve Antioksidan Kapasite Testi: Kollajen kaybı süratli olan bireylerde erken devirde kollajen takviyeli eser kullanımı; antioksidan kapasitesi düşük olanlarda C ve E vitamini destekleri önerilir.